Gabonetan ere kontsumo ohitura ezberdinak ditu jendeak

“Aurtengo gabonetan behar duzun guztia Getxon daukazu” dioen kontsumoa bultzatzeko publizitate kanpaina kalera atera du Getxoko Udalak gabon hauetan

Jone BILBAO

Neguan sartuta abendu bukaeran nola ez, gabonak datoz, eta jendea dena prestatzen dabil egun horietan dena liluragarri egoteko. Udalek kaleak koloreko argiz jansten dituzten bitartean, familia gehienek etxeak goitik behera apaintzeaz arduratzen dira. Horrez gain bi faktore garrantzitsu daude dena ezinhobe atera dadin: gabonetako afari zein bazkariak, eta maiteentzako opariak. Baina, guzti horrek diru gastu handia ekartzen du.

Elikagai goxoak irensteko garai soila ondo aprobetxatu nahi dute supermerkatuek. Izan ere, elikagaiak leku batean zein bestean erosteak gastu hori neurri handitan alda dezake. EAEko supermerkatuak Estatuko garestienak dira. Hiririk garestienen buruan Getxoko udalerria dago, Barakaldok eta Bilbok gertutik jarraitzen dutelarik.

Getxok urtean 7390ko gastua dauka, Estatuak berriz 6804koa. Gastu horren kopuru handia gabonetakoa dela kontuan hartu beharra dago. Garestitze honen arrazoi bat EAEn bi kadena merkeenen presentziarik ez dagoela dio Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundea den OCUk egindako txostenak. Al campo eta Merkadona Estatuko supermerkaturik merkeenak dira, baina, ez daukate EAEn sartzerik. Erkorekak ordea sektorearen zati handia hartzen du. Antonio Joya OCUko komunikazio zuzendariaren arabera Erkoreka oso marka garestia da. Nahiz eta Uvesco talde gipuzkoarrak katea erosi zuenetik prezioak jaitsi dituzten.

Getxoko metroa, kartela: kontsumoa bultzatzeko kanpaina

Getxoko udalak supermerkatu garestienak dituela baliatuz, Gabon hauetan publizitate kanpaina bat atera du kalera. Zera dio: “Aurtengo Gabonetan behar duzun guztia Getxon daukazu”. Getxoko Hegaitz antzerki taldeko antzezle den Lurdes Azkonak kanpaina honetan parte hartu du.

Bere esanetan, Getxok bere udalerriaren merkataritza bultzatu nahi du, gabon hauetan Getxotarrek eta alboko udalerrietako auzokideak Getxora hurbildu eta bertan kontsumitu dezaten. Nahiz eta Getxok supermerkatu garestienak izan, kanpainak ez dituela bakarrik supermerkatuak sustatzen dio Lurdesek, baizik eta hiriko komertzio txikiak ere sustatzen dituela. Hau da, azken batean, “Gabon hauetan behar duzun guztia Getxon” daukazula. Ez soilik elikadurako produktuak.

Lurdesek jakina denez Getxoko kontsumoa bultzatzeko bere zatitxo bat jarri du eta bere iritzia utzi digu, hain zuzen, “kontsumoa berpiztea beharrezkoa” dela, ez soilik gabonetan. Antzezlearen esanetan, batez ere oinarrizkoa da hiriko erdigunean berpiztea eta ez zentro komertzialetan hiriaren kanpoaldean. Izan ere, hiriko erdiguneak bizirik iraun dezaten beharrezkoa da bertan kontsumitzea. Horrela, berak bere udalerrian egingo dituela gabonetako erosketak aitortu digu.

Guztiek ez dute horrela pentsatzen ordea, krisi ekonomikoan sartuta gaudela dio Amparo Castroviejok eta ez dagoela zertan kontsumoa bultzatzerik familiak larri badabiltza. Irakaskuntzako profesionala da Amparo Castroviejo, eta aurreztaile amorratua. Prezioarekin ez du jolasten berak, zenbat eta gehiago aurreztu orduan eta hobe. Baina hori bai, kalitatearen muga gainditu gabe. Supermerkatu merkeenetan ere kalitatezko produktuak aurki daitezkeela dio irakasleak, eta non bilatu jakin behar dela. Gabonetako saskia leku ezberdinetan erositako produktuez osatuko du berak. Errioxara ere hurbildu da prezio baxuko eta kalitate oneko produktuen bila. Bere esanetan, hainbat produktu erosi ditu jadanik kanpoan, esaterako, urdaiazpikoa.

Familiarentzako “oparietan gastatzeko diruaren estimazio bat egiten” duela azaldu digu, eta denboraz hasten dela erosten, horrela, gabon gaberako prezio onena topatzen saiatzen da bera. Izan ere, azkenengo momentuan erostera badoa “beharrezkoa dena baino gehiago erosten” duela esan du eta azken batean “gehiago ordaintzen bukatzen” duela. Opariak ez dituela inoiz azken momentuan erosten eta beti behar dituzten gauzak erosten dituela gaineratu du.

OCU ren arabera marka zuriko produktuetan dago klabea. Bilbotar batek 2900 euro aurreztu ditzake marka zuriko produktuak erostean. Baina, aurreztailearentzat ez dela “arrosazko bidea” dio, izan ere, aurten garestitu diren produktuak marka zurikoak izan direla baieztatu du.

Getxoko udalak ordea, ez ditu auzokide guztiak konbentzitu. Batzuen aburuz, Gabonak dirua xahutzeko eginak daude. EHUko historiako irakasle den Pedro Perezen kasua da hau. Getxoko auzokidea da bera, Leioan bizi da. Telefonoz adierazi digunez , Corte Ingleseko ohiko kontsumitzailea da, eta normalean zentro komertzial eta supermerkatu handietan erosi ohi du denetarik. Pedrok azaldu digunez, gabon eta eguberrirako ezer gutxi erosten saiatzen da, jende asko pilatzen delako eta saltzaileek ez dizutelako arreta bera prestatzen. Pedro Perezek ez du bere burua pertsona kontsumistatzat hartzen, kontrakoa, ez dela batere kontsumista dio, are gutxiago gabonetan. Beharrezkoa denean erosi behar dela dio. Hortaz, festa zehatzetan erostea saihesten du beti, ez bakarrik gabonetan. Pedroren esanetan, erosten jakin behar da eta produktu batzuek, erosi aurretik horiez informazio minimo bat izatea eskatzen dute: “informazio egokia baduzu nekez okertuko zara erositako produktuan”. Modazko produktuetan, arropa kasurako, marka jakin batek ematen dion kalitatea eta garantia bilatzen duela adierazi digu berak.

Dagoeneko konturatu gara bakoitzak bere pentsamoldea duela eta horren arabera jokatzen duela. Betiere, euren eros ahalmena kontuan hartuta. Bakoitzak bere kontsumo ohiturak dauzka, norberak ezarriko ditu erarik zoriontsuenean bizitzeko helburuarekin. Ezarri ahal duzu jadanik zurea?

Getxok kontsumoa bultzatzeko kaleratutako publizitate kanpaina metroan

Jarduanaldi Gastronomikoak, Debagoienaren alderdirik gozoena ezagutzeko aukera paregabea

Bailarako bederatzi jatetxek parte hartzen dute jardunaldietan, gainontzeko museo, enpresa eta baserriez gain. Bailarako produktuak eta zerbitzu turistikoak bultzatzea da jardunaldi hauen helburua. 

Aitor BIAIN

Ostalaritzaren sektoreak pairatzen zuen egora ikusita, bultzada bat ematea beharrezkoa zutela ikusi zuen Debagoieneko Mankomunitateak. Hori dela eta, sektorea bultzatu baino helburu orokorrago bat bilatu nahian, eskuladeko eskaintza turistikoa zabaltzeko eta indartzeko xedearekin ekin zioten jardunaldiak antolatzeari, Debagoieneko Turismo Departamentuaren eskutik. Badira bi urte, hain zuzen ere, lehen aldiz ekin ziotela ekimen gastronomikoak antolatzeari.

Programa berezi honi esker, Jardunaldi Gastronomikoak Debagoienean murgiltzeko aukera paregabea bilakatu dira, bertako kultura ezagutu eta baita bertako sukaldaritza eta produktuak dastatzeko ere. Jardunaldi Gastronomikoen bederatzigarren edizioa abian da urriaren 28tik abenduaren 11 bitarte. 

Eskualdeko eta garaiko produktuak oinarri moduan hartuta, bailarako bederatzi jatetxek menu desberdinak proposatzen dituzte. Edizio berri honetan, bailarako onddoak eta odolosteak dira protagonista. 

Jatetxeek eskaintzen dituzten menuak, bereziak dira. Prezio berezian eskainiak; 30 eta 40 euro inguruan guztiak ere. Menua zein egunetan eskaini, eta baita menu horren prezioa ere, bere kabuz erabaki du jatetxe bakoitzak.

Oñatin esaterako, Arantzazuko Goiko Benta jatetxea da jardunaldian parte hartzen duen jatetxeetako bat. Goiko Bentak orain arteko edizio guztietan hartu du parte. Bertako sukaldaria eta arduraduna da Miren Maiztegi eta bere hitzetan, bailarako produktuak beti erabili izan dituzte jatetxean. Hau da, orain eskaintzen dute menua ez da lehen eskaintzen zutena baino desberdinagoa; antzerakoa baizik. Aldaketa batzuk izan ditu, besteak beste, bailarako produktu gehiago erabili dituztela esaterako.

Mirenen esanetan, hasieran gauza berri eta ezezaguna zenez, pixkanaka hasi zen jende mugitzen; “orain baina gauzak bestelakoak dira eta erantzun bikaina izaten ari da”. Jatetxera hurbildu direnak, batez ere, bailarako herritarrak izan direla; baina programa berezi honek, herriko gazteak ere erakarri dituela aipatu du. 

Arantzazuko Goiko Benta jatetxeak eskaintzen duen menu berezia, ostiral, larunbat eta igandetan dastatu daiteke; 36 euroren truke. 

Koldo Azkoitia, Mankomunitateko Turismo Saileko arduradunaren arabera, eta jatetxeekin bat etorriz, erantzun bikaina izan du ekimenak eta aurrerantzean aurrera jarraitzeko asmoa dute. Azkoitiaren esanetan,  "jardunaldiek edizio gehiago izango dituzte".

Plateretik baratzera

Menu bereziez gain, jardunaldi gastronomikoetan bestelako ekintzak ere badaude. Esaterako, bertako produktuen jatorria eta ekoizpen prozesua ezagutzeko aukera. Eta honi, eskualdeko eskaintza turistikoa ere, gehitu behar zaio.

Arantzazuko Gomiztegi Baserrian esaterako, euskal artzantzaren inguruko ekitaldiak antolatu dira. Baserrian bertan, artzain eskola baitago. Hori eta jardunaldi gastronomikoak aprobetxatuta, biak programa batean elkartzea erabaki zuten. 

Gomiztegi Baserrian, batetik, baserriaren historia azaltzen da, garaiko familiek nola bizi izan ziren esplikatuz. Eta bestetik, artaldea erakutsi eta artzai txakurrekin erakustaldi bat egiten dute. Azkenik, bisitariei gazta eta mamia nola egiten diren azaltzen zaie, erakustaldi batekin baita ere. Bertako arduraduna den Batis Otaegiren esanetan, “lurrean bertan sortzen den elikagai bat transformatuz, janari goxo bat bilakatzeak duen garrantziaren esplikazioa da bisitaren xedea”.

Horrekin asetu ez direnentzat, bailarako herri bakoitzean eskaintza turistiko zabala ere eskuragarri du bisitari orok. Ondare kulturala, herriz herri ezagutzeko hain zuzen ere. 

Jardunaldi gastronomikoen bederatzigarren edizioaren azken eguna abenduaren 11 dela kontuan hartuta, parte hartzea nahi izatekotan, aurrez erreserbatzea gomendatzen dute. Mankomunitateko webgunean aurkitu daiteke informazio guztia. Gainera, parte hartzen dutenenen artean bi pertsonentzako afari bat zozketatuko dute. Aitzakiarik ez beraz, Debagoiena alde guztietatik ezagutzeko. Bakoitzak erabaki dezala bailara nondik bisitatu.

Bartzelonak lasai hasi eta lasai irabazi zuen larunbateko partida

Jone BILBAO

(13.Praktika)

Hiru bana geratu da markagailua larunbatean Santiago Bernabeu zelaian jolastutako klasikoan. Hiru puntuak nozki, Bartzelonak lortu ditu Guardiolaren harrotasunerako. Real Madrilek estreinatu zuen markagailua Benzemaren eskutik Victor Valdesen akatsa aprobetxatuz. Mourhinoren taldeak zerua ikusi zuen orduan. Bertatik infernura ordea bidea labur bilakatu zitzaien.

Garaileak, FC Bartzelona

Bartzelonak lasai hartu zuen lehenengo zatia, Madrildarren golak ez zituen larritu. Bartzelonak pase laburrak eginez baloia gora eramaten saiatzen zen bitartean, Real Madrilekoak zelaiaren goikaldean zeuden jadanik indarrak xahutzen. Casillasek baulgranen hainbat gol saiakera gelditu zituen arren, 29. minutuan Alexisek bateko berdinketa jarri zuen markagailuan Messiren pase ikaragarria aprobetxatuz. Horrela geratu zen markagailua lehenengo zatian, beraz, denboraldi horretan ez zuen inork agindu.

Bigarren zatian ordea sekulako indarra hartu zuen Bartzelonak. Xavik aurkarien atera bideratu zuen baloia, Marcelok baloia hartu eta gola sartu zuen. Orduan hasi zitzaizkien Madrildarrei hankak erretzen zelaian, nora egin jakin gabe. Azken gola Cesc Fabregasek sartu zuen burukada gogorra emanez.

Markagailuko neurketak, hain zuzen, 1-3 ak Mourhino haserrerazi zuen arren harro agertu zen partidu osteko prentsaurrekoan. Pep Guardiolak ordea, lan handia egiteko dagoela esan zuen eta ez dagoela dena irabazita. Orain, taularen muina 37 puntuekin berdintzen dute bi taldeek, nahiz eta Bartzelonakoek partidu bat gehiago jokatu duten jadanik. Badirudi urdina eta granatea izango direla aurten ere Ligaren koloreak.

Bartzelonak hiru puntu baino gehiago eraman ditu aurkari zuzenaren etxetik

Momenturik zailenean partidari buelta ematea lortu dute katalanek erakustaldi eta guzti

Aitor BIAIN

Pep Guardiolaren Bartzelonak lortu zituen hiru puntuak Santiago Bernabeu futbol zelaian jokatutako Klasikoan. Blaugranek 0-1ekoa gaindutu behar izan zuten. Bigarren zatian, erakustaldi eta guzti, markagailua irauli eta hiru puntuak eraman zituzten. Amaieran, Bartzelonak 1-3 Real Madril. 

Bide onetik hasi zuten partidua madrildarrek, lehen minutua bete aurretik, Benzemak bat eta hutsekoa egin baitzuen Valdesen hankasartzea balioetsiz. Euforia horrek baina gutxi iraun zien madrildarrei. 

Lehen 20 minutuak ez ziren inorenak izan. Markagailuan atzetik zen Bartzelonak lasai antzean hartu zuen partidua, ondoren etorriko zena jakingo balu bezala. Baloia atzetik aurreraino eramaten pase motzak eta azkarrak guztiak ere; luzeak ematea debekatuta egongo balitz bezala. 

Real Madrilek berriz, goian presionatzen jarraitu zuen, beste hankasartze bat bilatu nahian bigarrena sartzeko. Presio honen nekea baina nabaria eta erabakigarria izan zen.

Hori horrela, garesti ordaindu zuen Madrilek Cristiano Ronaldoren hutsa; area ertzetik egindako jartuketa harmailetara bidail baitzuen. Minutu batzuk beranduago, Messiren jokaldi izugarri baten ondorioz etorri zen berdinketa. Argentinarrak zelai osoa gurutzatu, Alexisi pasa eta honek sareetara bidali zuen baloia Casillas gainditu ostean.

Banako berdinketarekin joan ziren atsedenaldira.

Bigarren satian, Bartzelonak erraz agindu zuen zelaian eta Xavik 1-2koa jarri zuen markagailuan sorte pixka batekin. Katalanaren jaurtiketa Marcelok ezustean desbideratu zuen eta baloia sare barrura joan zen zutoinean jo eta gero. Lo berriz ere madrildarrak.

Kolpe gogorra izan zen Xaviren gola Real Madrilentzat. Hortik aurrera, ezin izan zute ezer egin. Bartzelonak, nahi bezala kontrolatu zuen baloia eta partidua; aginte makila katalanen eskuetan baitzegoen. Madril urduri eta ideiarik gabe zegoen. Zer egin ez zekiela. Hori baliatu zuten blaugranek partida erabakita usteko. Alvesen erdiraketa zoragarri baten ondorioz, hirugarrena sartu baitzuen Fabregasek.

Amaieran bada, Real Madrilek 1-3 Bartzelonak. 

Hiru puntu baino gehiago eraman dute katalanek santiago bernabeutik. Alde batetik, 15 garaipeneko bolada moztu diete madrildarrei, eta bestetik, kluben arteko munduko kopa jolasteko zein ondoren ligako partiduei aurre egiteko moral beste lortu dute. Oraindik baina, liga asko geratzen da.

Entrenatzaileen adierazpenak:

Bartzelonaren buelta Madrileko klasikoan

   Julen BIGURI

Futbol partido epiko eta dramatikoaren antza zuena infernua bilakatu zen Real Madrilentzat 1-3 markagailuan izanda. Lehenengo  minutuan Benzemak gola sartu zuen Victor Valdesen akatsa dela eta. Orduan, Santiago Bernabeuren garrasia entzun zen klasikoen garaipenik azkarrenaren antza zuenean. Baina Bartzelonak buelta eman zion hurrengo minutuetan partiduari.

Domekako espektakulua erraz geratu zen Pep Guardiolaren taldearen kontrolpean. Blaugranek haien betiko joko dinamikoari ekin zioten. Merengeei, bitartean Karim Benzemaren golak lasaitu baino, larritu zituen, eta Bartzelonaren onerako deseroso sentitu ziren etxean.

Lehenengo zatian Messiren jaurtiketa zoragarria ekidin zuen Casillasek, baina ezin izan zuen Alexisen gola gelditu 29. minutuan. 1-1ean zegoen markagailua atsedenaldian. Eta Bartzelona gustora sentitu bazen ere, etxekoen etsipena antzematen zen giroan.

Bigarren zatian azkar ibili ziren katalanak garaipenari aurrerapausoa emateko. Izan ere, Xavik 54. minutuan baloi-jaurtiketa bideratu zuen etxekoen atera, eta Marceloren hanketan kolpatu ostean gola bihurtu zen. Armaileko katalanek oihu egin zuten orduan Santiago Bernabeun.

Berriro ere saiatu zen Alexis ate barruan baloia sartzen, baina geldiketa itzela egin zuen Iker Casillasek. Mourhinoren mutilek, bitartean, galduta zeuden zelaian, eta Cristiano Ronaldo izarrak protagonismoa galtzen Joan zen katalanen ondoan. 65. minutuan Cesc Fabregasek infernu bilakatu zuen madridisten partidua hirugarren golarekin asmatuz.

Neurketa 1-3 amaitu zen Mourhinoren haserrea piztuz. Hala ere, portugaleko teknikoa harro agertu zen partidu osteko prentsaurrekoan. Pep Guardiola, berriz, garaipena oraindik ez zela guztiz egin esan zuen. Real Madrilekoak 3 puntutara geratu dira lehenengo postuan Bartzelona gero eta gertuago izanik.

Eusko Ikaskuntza saria jaso du Ramuntxo Garbisu kazetariak 'Dans le port on nous dit que tout est bon' dokumentalagatik

Dokumentalak Baiona inguruko ingurumenaren eta kutsaduraren inguruko gogoeta bideratzen du

Julen Biguri

Baiona hiriko Eusko Ikaskuntza saria jaso du Ramuntxo Garbisu kazetariak 'Dans le port on nous dit que tout est bon' (Kaian dena ondo dagoela esan digute) dokumentalagatik. Bertan Baiona hiriko eta inguruko kutsadura eta ingurumenak jasaten dituen kalteak salatzen dira. Izenak berak adierazten duenez, politikarien eta enpresaburuen esanen atzean dagoena erakusten da, ikerketa sakon baten bidez.

Fertiladour fabrikak (hondakin erradioaktiboekin lurzorua kutsatu duena) eta Aceria Atlantico enpresak eragin dituzten kalteak aztertzen dira dokumentalean. Grabisuren hitzetan, kaiaren inguruko "isiltasun legea" apurtu beharra dago, eta horretarako erakutsi behar da atzean dagoen errealitatea.

Dokumentalaren ondorioz Agriva enpresak, besteak beste, ezin izan du merkatuan zituen lurzoruak saldu; dokumentalean kutsatuta daudela agertzen baita.

Dokumentala osorik ikusteko webgunea:

http://www.yallah-yallah.net/doc-port/accueil.html

2020ra arte luzatu dituzte Kyotoko protokoloko betebeharrak

Nazioarteko herrialdeek 2015erako utzi dituzte CO2en emisioen akordioak

Julen Biguri

Ingurumenaren inguruko akordioak eta legeak gerorako utzi dituzte nazioarteko 190 herrialdeek Durbanen (Hegoafrika) jazo den goi-bileran. Herrialdeek Kyotoko protokoloa 2020era arte luzatzea hitzartu dute, baina akordioan herrialde gutxiago parte hartuko dute. Luzapen eta arazoen artean NBEko aldaketa klimatikorako idazkari nagusia den Christiana Figueresek Hegoafrikan akordio "zoragarria" burutu dela dio. Bitartean, Greenpeacek negargarritzat hartu du akordioa, eta hiritarrek ordainduko dutela dio.

Maite Nkoana-Matshabane, goi-bilerako presidentea, mahai ingurukoan.

CO2 gasen emisioari dagokionez, "lege zorrotzak" 2015era arte ez zehaztea adostu dute; Qatarren egingo den bileran zehaztuko dira protokolo berriak. AEBko eta Txinako ministroek emisioen inguruko legeei baiezkoa eman diete, baina Indiako ministroa den Jayanthi Natajaranek ezezkoa eman du, 2015era arte erregulaziorik ez dituztela egingo esanez.

Goi-bilerako presindentea den Maite Nkoana-Matshabanek Durbanen "garailerik" ez daudela adierazi du, goi-bilera ez baitalako duela urte bat Hegoafrikan jokatu zen futbol mundiala. Gainera, nazioarteko herrialdeen malgutasuna eskatu du, munduko jende guztiei onurak ekarriko dieten neurriak hartzerakoan